zondag 15 december 2024

Blogmas dag 15, met het oog op de zuinige maand, van een broodje tevredenheid en schuifkaas.

Het is natuurlijk nog maar 15 december, kerst en oud en nieuw zijn nog niet eens gevierd maar toch denk ik af en toe al even aan onze sobere maand in januari. Vannacht werkte ik met de collega die vorig jaar ook meedeed, we hebben er allebei weer zin in ! Haar tante in Canada doet waarschijnlijk mee en zo er nog anderen die het een goed plan vinden, super leuk.

Mijn moeder vertelde dat ze, zowel ín als de eerste tijd ná de oorlog, regelmatig een broodje tevredenheid aten. Een broodje tevredenheid was niets anders dan een boterham met een dun laagje boter. Ze kwam uit een gezin met acht kinderen dus ja, zuinigheid was van cruciaal belang. Tijdens en kort na de oorlog was je al snel tevreden met een boterhammetje met boter. Als mijn zus en ik eens niet wisten wat we op de boterham wilden ( ja, luxe probleem want er best veel keus ) dan wist moeders daar wel wat op, dan neem je maar een broodjes tevredenheid, de keus was daarna snel gemaakt. 


broodje tevredenheid


Naast het broodje tevredenheid vertelde ze over een schuifkaas. Je kreeg dan een boterham met een
klein plakje kaas, bij elke hap die je nam kon je klein stukje van je plakje kaas afhappen.



broodje schuifkaas


Schuifkaas was echt een ding, ik heb diverse artikelen hierover gelezen. Godfried Bomans schreef  over schuifkaas in 1963, had je alleen de geur van kaas....aiaiai

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

De uitdrukking schuifkaas werd tijdens de hongerwinter in 1944 en vlak daarna gebruikt voor het eten van een droge boterham met de illusie van kaas.[1] Tijdens het eten werd een stukje kaas steeds opgeschoven, zodat het niet meegegeten maar alleen geroken werd.[2] Als de boterham op was, ging de kaas naar een ander gezinslid of werd het weggelegd om nog een keer gebruikt te kunnen worden. Dit werd ook wel met spek gedaan en daarom schuifspek genoemd.[bron?] In Vlaanderen wordt de uitdrukking ook figuurlijk gebruikt om gierigheid mee aan te duiden.[3]

De term schuifkaas werd al enige jaren voor de bezetting geïntroduceerd in de Nederlandse litteratuur door de schrijver Godfried Bomans in zijn in december 1936 verschenen 'Memoires of gedenkschriften van Minister Pieter Bas'.


deze vond ik ook, 



Deze Pèsach kaas zou ook een soort schuifkaas zijn maar ik kon nergens terugvinden, of dat inderdaad zo is.

wat een tijden hè.


liefs grandma.





9 opmerkingen:

  1. Met blogs lezen leer je toch elke dag wel weer iets anders, schuifkaas had ik nog nooit van gehoord.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De boterham met tevredenheid heb ik als kind jaren lang gegeten. Maar schuifkaas ken ik niet

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Geldt voor mij (1963) ook voor boterham tevredenheid. Daar was niks mis mee. Maar ik denk ook wel dat het bakkersbrood toen beter was, of waren we gewoon minder verwend? Schuifkaas kende ik niet en de variant op vleeswaren ook niet. Wel greep mijn moeder in als we naar haar mening te veel beleg op ons brood deden. Dat was trouwens overal de norm: dik, rijk beleg op je brood, dat deed je niet.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Nou ja, weer wat geleerd!
    Broodje tevredenheid kende ik al, maar schuifkaas, nooit van gehoord.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ben van 1944 en de term 'boterham met tevredenheid' kende ik niet als kind, maar beleg op een boterham 'tussendoor' was ongebruikelijk en ook tijdens het broodeten stond er nooit veel beleg op tafel. Soms stroop en/of jam en als ik bij mijn tante in Zwiggelte at, stond er ook altijd een potje 'bebogeen' op tafel. Zij was getrouwd met een Fries en dat scheen een friese lekkernij te zijn. In mijn herinnering smaakte het een beetje toffee-achtig.
    Zondags was de broodmaaltijd altijd wat feestelijker, want dan stond er ook vleesbeleg op tafel. Iets wat er anders alleen stond als er geslacht was. en werd er ook wel eens en droge worst uit de 'wiemel' gehaald die in plakjes gesneden werd om als broodbeleg te dienen.
    En toch heb ik nooit het idee gehad iets tekort gekomen te zijn in mijn jeugd.
    En om bij @Adriaante aan te sluiten; van schuifkaas had ik nog nooit gehoord. Er gaat geen dag voorbij of je leert wel iets bij.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Bebogeen is nog steeds een favoriet bij kinderen, inderdaad mierzoet maar ook heerlijk over ijs! Wat een mooie herinneringen Willem

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De bebogeen is een tijdje geleden veranderd qua smaak sn helaas veel minder lekker.
      Evelien

      Verwijderen
  7. Regelmatig eet ik een geroosterde boterham met boter, nooit geweten dat ik er een echte naam aan kon geven! Bedankt voor deze les in historische eetfeiten.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Scheelde ook wel dat je toen geen supermarkt brood had maar alleen maar bakkers.
    Op brood van de echte bakker is alleen boter of olie al genoeg.
    Evelien

    BeantwoordenVerwijderen